การเพาะเลี้ยงเซลล์แบบ 3 มิติ (3D cell culture) คือการสร้างสภาพแวดล้อมเทียมภายในภาชนะเลี้ยงเซลล์ (cell culture vessel) ให้คล้ายกับการเจริญเติบโตของเซลล์ในร่างกายที่เซลล์เจริญเติบโตแบบสามมิติ (3D) เพื่อเลี้ยงเซลล์ ซึ่งแตกต่างจากการเลี้ยงเซลล์ในสภาพแวดล้อม 2 มิติ (2D) ที่เลี้ยงเซลล์ใน cell culture flask, plate และ dish ที่เซลล์จะเติบโตได้ในแนวราบเท่านั้น เนื่องจากการเพาะเลี้ยงเซลล์แบบ 3D นี้เซลล์สามารถเติบโตได้ในทุกทิศทาง
การเลี้ยงเซลล์แบบ 3D สามารถเลียนแบบสภาวะเนื้อเยื่อในเชิงสรีระวิทยาได้ดีกว่าการเลี้ยงเซลล์แบบ 2D ยกตัวอย่างเช่นการเลี้ยงเซลล์มะเร็งแบบ 3D สามารถทำให้ศึกษา การเปลี่ยนแปลงในการแสดงโปรตีน รูปแบบฟอสโฟรีเลชัน และการตอบสนองต่อโมเลกุลของตัวยับยั้ง ได้ดีกว่าการเลี้ยงเซลล์แบบ 2D ดังนั้นการเลี้ยงเซลล์มะเร็งแบบ 3D ทำให้การพัฒนายาหรือศึกษาการตอบสนองของยาต่อได้ดีกว่านั่นเอง
![](https://www.anhsci.com/wp-content/uploads/2020/10/image_2020-10-19_133316.png)
วิธีการเลี้ยงเซลล์แบบ 3D แบ่งได้เป็น 2 ประเภท คือ scaffold และ scaffold-free
- การเลี้ยงเซลล์แบบ scaffold คือ เป็นการเลี้ยงเซลล์ใน scaffold (โครงเลี้ยงเซลล์) ซึ่งส่วนใหญ่ scaffold ผลิตจากชีววัสดุจากธรรมชาติ เช่น คอลลาเจน เจลาติน ไหม รวมทั้งใช้วัสดุสังเคราะห์ขึ้นในการผลิต ยกตัวอย่างเช่น เลี้ยงเซลล์กระดูกใน scaffold โดยจำลอง scaffold ให้มีลักษณะเสมือนกระดูก ซึ่งในปัจจุบันนี้มี scaffold แบบสำเร็จรูปพร้อมใช้งาน ที่อำนวยความสะดวกให้แก่นักวิจัย ลดขั้นตอนการทำงาน เมื่อเทียบกับการเตรียม scaffold ด้วยตัวเอง
![](https://www.anhsci.com/wp-content/uploads/2020/10/3d..jpg)
![](https://www.anhsci.com/wp-content/uploads/2020/10/image_2020-10-19_133659.png)
2. การเลี้ยงเซลล์แบบ scaffold free เป็นการเลี้ยงให้เซลล์ให้มีลักษณะทรงกลม (spheroid) เทคนิคการเลี้ยง 3D spheroid นี้ มีหลายวิธีด้วยการ เช่น Hanging-drop เป็นการเลี้ยง spheroid ในหยดน้ำ และวีธีการเลี้ยงใน spheroid plate โดยเพลทชนิดนี้ปรับปรุงพื้นผิวมาเพื่อเลี้ยง spheroid โดยเฉพาะ
![](https://www.anhsci.com/wp-content/uploads/2020/10/image_2020-10-19_133751.png)
ANH ได้จัดจำหน่ายผลิตภัณฑ์เพื่อรองรับการเลี้ยงเซลล์แบบ 3D (3D Cultivation) ทั้งแบบ scaffold และ แบบ scaffold-free
- ผลิตภัณฑ์สำหรับ 3D แบบ scaffold ได้แก่
Alvetex® Scaffolds จากแบรนด์ REPROCELL ที่ได้จำหน่าย highly porous polystyrene scaffold ที่บรรจุมาใน 12, 24 96, 384 well plate format พร้อมใช้งาน
![](https://www.anhsci.com/wp-content/uploads/2020/10/image_2020-10-19_133905.png)
Koken® Atelocollagen จากแบรนด์ REPROCELL ที่มีทั้งแบบ liquid และ แบบpowder ใช้สำหรับเตรียม 3D scaffold ด้วยตัวเอง และยังมี scaffold แบบ sponge พร้อมใช้งานอีกด้วย
![](https://www.anhsci.com/wp-content/uploads/2020/10/image_2020-10-19_134317.png)
2. ผลิตภัณฑ์สำหรับ 3D แบบ scaffold free ได้แก่
Corning well plate ที่ได้มีการปรับปรุงพื้นผิว แบบ Ultra-low surface ที่มี covalently bonded hydrogel ทำให้ cell attachment, protein absorption, enzyme activation และ cellular activation น้อยลง จึงเหมาะสำหรับเลี้ยง 3D spheriod โดยเฉพาะ
Cat No. 7007 Corning® 96-well Clear Round Bottom Ultra-Low Attachment Microplate สามารถเลี้ยง spheroid 1 ก้อน : 1 well
![](https://www.anhsci.com/wp-content/uploads/2020/10/image_2020-10-19_134446.png)
Corning Spheroid microplate สำหรับผลิต spheroid 1 ก้อน : 1 well
![](https://www.anhsci.com/wp-content/uploads/2020/10/image_2020-10-19_134725.png)
![](https://www.anhsci.com/wp-content/uploads/2020/10/image_2020-10-19_134852.png)
- Ultra-Low Attachment Surface
- Round Bottom กระเปาะออกแบบพิเศษ เหมาะแก่การทำให้เซลล์จับเป็นก้อน Spheroid
- Black plate clear bottom เหมาะสำหรับการถ่ายรูป (Imaging) เพื่อตีพิมพ์ผลงาน และ ถ่ายภาพด้วย Fluorescence dye และ Luminescence
- Well-Format 96, 384, และ 1536
![](https://www.anhsci.com/wp-content/uploads/2020/10/image_2020-10-19_135141.png)
Corning® Elplasia® Plate ที่ใช้สำหรับ เลี้ยงเซลล์แบบ spheroid แบบหลายๆ Spheroid ต่อหลุม โดยได้จำนวน spheroidตั้งแต่ 79 ถึง 15000+ ต่อหลุม
- Ultra-Low Attachment
- Black plate clear bottom เหมาะสำหรับการถ่ายรูป (Imaging) เพื่อตีพิมพ์ผลงาน และ ถ่ายภาพด้วย Fluorescence dye และ Luminescence
- Well-Format 6, 24, 96 และ 384
- Round และ Square Bottom
![](https://www.anhsci.com/wp-content/uploads/2020/10/image_2020-10-19_135633.png)
![](https://www.anhsci.com/wp-content/uploads/2020/10/image_2020-10-19_135443.png)
Corning Elplasia round bottom เหมาะสำหรับงาน bulk spheroid formation, assay, expansion, และ collection
![](https://www.anhsci.com/wp-content/uploads/2020/10/image_2020-10-19_135523.png)
Corning Elplasia square เหมาะสำหรับงาน image analysis, clonal selection และ ถ่ายภาพด้วย high magnification Imaging สำหรับ spheroid ที่มีขนาดเล็กมากๆ
คลิ๊กเลือกดูผลิตภัณฑ์สำหรับการเพาะเลี้ยงเซลล์ 3 มิติได้ที่นี่ หรือติดต่อตัวแทนจำหน่าย ANH ได้ทั่วประเทศ